تاریخچه روابط سیاسی دو جانبه

تاریخچه روابط سیاسی دوجانبه ایران و کره جنوبی:

روابط دیپلماتیک بین دو کشور در 1 آبانماه 1341 (  23 اکتبر 1962) برقرارگردید و تا قبل از تاسیس سفارت ایران در سئول، سفارت کشورمان در توکیو مسئولیت هماهنگی روابط با کره جنوبی را عهده دار بود. با تاسیس سفارت و بدنبال آن افزایش تردد مقامات عالیرتبه دو کشور، زمینه توسعه هرچه بیشتر روابط و همکاری های اقتصادی فراهم گردید. در نوامبر 1975 اولین کمیسیون مشترک اقتصادی و فنی دو کشور برگزار شد و مقدمات دیدار وزیر امور خارجه (1976) و نخست وزیر کره جنوبی (1977)  از ایران فراهم شد. متعاقب کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور،  همکاریهای تجاری و بازرگانی در زمینه های نساجی، شیلات، مخابرات، صنایع خودروسازی، لاستیک، نفت، گردشگری آغاز گردید و همچنین زمینه صادرات اقلام سنتی و معدنی ایران به کره فراهم آمد. پیش از انقلاب، در سال 1356 در جهت همکاری میان دو کشور، سنگ بنای دو خیابان بزرگ در پایتخت های دو کشور گذاشته شد. در سال ۱۹۷۶، دولت سئول پیشنهاد کرد که در شهر سئول و تهران، خیابان‌هایی را به همین نام ها  نام‌گذاری کنند.

روابط دو کشور پس از پیروزی انقلاب دو روند متفاوت را در برداشت:

الف: دولت کره از جمله اولین کشورهایی بود که دولت جمهوری اسلامی ایران را به رسمیت شناخت و با حفظ سفیر خود در تهران ،تمایل اش را نسبت به گسترش مناسبات اعلام نمود ، لیکن در این دوره ،سفارت کشورمان در سئول در سطح کاردار به فعالیت خود ادامه داد. 

ب: عدم اتخاذ مواضع خصمانه و در کنار آن  عدم مشارکت در تحریم های اعمال شده در قبال جمهوری اسلامی ایران و پیشرفت های صنعتی و فنی درکره ، این ایده را در جمهوری اسلامی ایران بوجود آورد که برای تامین بخشی از نیازمندیهای کشورمان می تواند با  کره وارد معامله شود. این موضوع بتدریج زمینه مساعدی را برای گسترش روابط دوجانبه فراهم آورد. با پایان جنگ تحمیلی در سال 1367 ( 1988میلادی) و اهتمام دولت جمهوری اسلامی ایران برای بازسازی کشور از یک سو  و پیشرفتهای اقتصادی و فنی کره جنوبی ، زمینه توسعه روابط تهران- سئول فراهم شد. در سال1368(1989 میلادی) متعاقب سفر معاون وقت آسیا و اقیانوسیه وزارت امور خارجه کشورمان به سئول که پس از آتش بس در جنگ تحمیلی با عراق برقرار شده بود ، تحولات جدیدی در روابط پیش آمد و متناسب با اولویت های سیاست خارجی کشور، اقدامات مناسبی صورت گرفت و اولین سفیر جمهوری اسلامی ایران به سئول اعزام گردید. از همین زمان روابط و همکاری های دو کشور در زمینه های مختلف گسترش یافت.در این دوران همکاریهای اقتصادی، فنی و صنعتی ارتقا یافت و میزان آن به چند برابر افزایش پیدا کرد. دولت کره و شرکتهای بزرگ این کشور ضمن استقبال از گسترش همکاریها و انجام پروژههای بزرگ، بر میزان اختصاص اعتبارات خود به جمهوری اسلامی ایران افزودند و بدینگونه حجم مبادلات تجاری دو کشور از سطح 500 میلیون دلار در سال 1978 به 1/8 میلیارد دلار  در سال 1997 رسید  و کشورمان نیز در بحران مالی و نفتی کره جنوبی در دهه 1997-1998 جهت توسعه اقتصادی و اصلاحات این کشور کمک کرد . روند رو به رشد همکاری های اقتصادی دو کشور ادامه داشت و در سال 2010 میزان حجم تجاری دو کشور به 5/11 میلیارد دلار افزایش پیدا کرد و این روند افزایشی نیز در سال 2011 ادامه داشت و نهایتاً به رقم 5/17 میلیارد دلار بالغ  گردید.

سالهای 2015 و 2016 را می توان اوج تحرکات دیپلماتیک در تاریخ روابط سیاسی جمهوری اسلامی ایران و جمهوری کره برشمرد .بعد از ملاقات وزرای امور خارجه دو کشور در حاشیه اجلاس سازمان ملل متحد در نیویورک،آقای "یونگ بیونگ سه"، وزیر وقت امور خارجه کره جنوبی پس از 14 سال در تاریخ 7 نوامبر 2015 سفر یک روزه ای را به ایران انجام داده و با جناب آقای روحانی ریاست محترم جمهوری وقت و جناب آقای ظریف وزیر محترم امور خارجه وقت جمهوری اسلامی ایران دیدار و گفتگو نمود. پیش از آن نیز وزیر وقت زمین و امور زیر بنائی و حمل و نقل کره جنوبی در مرداد ماه 94 سفری به ایران داشته و با همتای خود در خصوص راهکارهای توسعه و تعمیق روابط دو کشور گفتگو نمود.

یکی از نقاط عطف تحولات دیپلماتیک بین دو کشور ایران و کره جنوبی را می توان سفر رسمی خانم "پارک گیون هی" رئیس جمهور وقت کره جنوبی به ایران در 3-1 می 2016 عنوان نمود. این سفر که اولین مورد در این سطح در طول تاریخ روابط دو کشور از زمان تاسیس بوده است، افکار عمومی دو کشور را به خود جلب نمود. در این سفر که یک هیات اقتصادی 236 نفره ( بیشترین هیات همراه یک رئیس جمهور کره در سفر خارجی) و 4 تن از وزرا ، رئیس جمهور را همراهی می کردند و طی آن 54 سند ( از جمله 19 سند در حضور روسای جمهور دو کشور) در زمینه های مختلف فرهنگی، علوم و فناوری، آموزش عالی، گمرک، استرداد مجرمین و همکاریهای قضائی ، بهداشت و تاسیس بیمارستان و همچنین غذا و دارو ، بانکی ، اقتصادی ، کشاورزی و شیلات و بازرگانی و مشارکت شرکتهای کره ای در پروژه های زیربنائی به امضاء طرفین رسید.

در طول سال 2017 نیز روند تحولات دو جانبه در کلیه عرصه های سیاسی ، اقتصادی ، فرهنگی و پارلمانی همچنان سیر صعودی خود را حفظ نمود. در این سال بیش از 82 هیات در سطوح مختلف بین دو کشور تبادل شدند که اهم آنان شامل ؛ سفر جناب آقای دکتر لاریجانی ریاست محترم مجلس شورای اسلامی، سفر وزرای محترم ارتباطات و فنآوری اطلاعات، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و وزیر اقتصاد و دارایی و شهردار تهران به سئول و سفر متقابل رئیس پارلمان ملی کره و وزیر حمل و نقل و امور زیربنایی کره به جمهوری اسلامی ایران بود.

از سال 2018 و پس از خروج یکجانبه و غیر قانئونی آمریکا از برجام ، طی سه سال گذشته، متأسفانه کره جنوبی در همراهی و همگامی با سیاست های آمریکا، روابط خود را با کشورمان به صورت چشمگیری در همه حوزه ها کاهش داد که نمونه های  بارز آن می توان به  بلوکه کردن میلیاردها دلار از دارایی های بانک مرکزی ایران در بانک های کره ای ، عدم دسترسی کشورمان به منابع مالی یاد شده جهت واردات اقلام مورد نیاز کشور حتی اقلام بشر دوستانه از جمله دارو و تجهیزات پزشکی، اعزام ناو جنگی به منطقه خلیج فارس بنا به درخواست آمریکا و برخی از کشورهای منطقه  و گسترش دامنه فعالیت یگان چانگ هائه  و همچنین  استفاده مجعول از نام خلیج فارس در بیانیه وزارت دفاع این کشور اشاره کرد.  در همین راستا، آقای "چوی جونگ کان" قائم مقام اول وزارت امور خارجه کره جنوبی به منظور حل مشکل منابع مالی بانک مرکزی، در ژانویه 2021 (21 لغایت 23 دی ماه 1399) به جمهوری اسلامی ایران سفر و مذاکراتی با جناب آقای دکتر عراقچی معاون سیاسی وقت وزارت امور خارجه کشورمان و مسئولان بانک مرکزی ایران انجام داد.

اما مهمترین تحول در روابط دو کشور طی دو سال اخیر را می توان، سفر آقای "چانگ سای کیون" نخست وزیر وقت کره جنوبی به ایران قلمداد کرد. نخست وزیر کره جنوبی در رأس هیاتی بلندپایه در تاریخ 04 و 05 آوریل 2021 (21 و 22 فروردین 1400) با هدف شروع تحرکات جدید در روابط کره جنوبی با جمهوری اسلامی ایران به کشورمان سفر نمود. وی در این سفر با جناب آقای جهانگیری معاون اول محترم وقت ریاست جمهوری، جناب آقای دکتر قالیباف رئیس محترم مجلس شورای اسلامی و جناب آقای دکتر لاریجانی مشاور محترم مقام معظم رهبری دیدار و گفتگو نمود. با تغییر دولت در جمهوری اسلامی ایران و انتخاب آیت الله رئیسی به عنوان ریاست محترم جمهور، رئیس جمهور کره جنوبی طی پیامی انتصاب ایشان را تبریک و آقای "چوی جونگ کان" قائم مقام اول وزارت امور خارجه این کشور به عنوان فرستاده دولت کره جنوبی در مراسم تحلیف ریاست محترم جمهوری کشورمان شرکت کردند. با استقرار هیات دولت و انتخاب جناب آقای دکتر امیر عبداللهیان به عنوان وزیر محترم امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، آقای "چانگ ائی یونگ" وزیر امور خارجه کره جنوبی طی تماس تلفنی ، انتصاب ایشان را تبریک گفتند. در ادامه نیز قائم مقام اول واخ کره جنوبی با جناب آقای دکتر باقری معاون محترم سیاسی وزارت امور خارجه کشورمان تلفنی گفتگو نمودند. کره جنوبی در راستای تحرکات خود در روابط با کشورمان، آقای "چوی جونگ کان" قائم مقام اول وزارت امور خارجه را در ژانویه 2022 به وین اعزام  و با جناب آقای دکتر باقری معاون محترم سیاسی کشورمان در حاشیه نشست مذاکرات برجام ملاقات نمودند.