معرفی کشور ایران
پایتخت : تهران
زبان رسمی : فارسی
زبان های منطقه ای به رسمیت شناخته شده : آذری، کردی، مازندرانی، گیلکی، بلوچ و عربی
دولت : جمهوری اسلامی
روز ملی : اول آوریل
مساحت : ۱,۶۴۸,۱۹۵ کیلو متر مربع
جمعیت:۷۴,۶۸۹,۶۳۷ نفر ( برآورد ۲۰۰۹)
تولید ناخالص ملی: ۸۳۰/۰۵۸ میلیارد دلار
تراکم جمعیت : ۴۵ نفر در هر کیلومتر مربع
نرخ رشد جمعیت : ۱/۶ درصد
نسبت افراد با سواد: ۸۴/۶ درصد
کشور ایران، با سابقه طولانی در حوزههای تمدنی ماوdراءالنهر و بینالنهرین، در قلب فلات مشهور ایران و در حوزه غربی قاره پهناور آسیا در منطقهای که اکنون به خاورمیانه شهرت دارد، واقع است. آثار باستانی و تاریخی ایران به بیش از چهار هزار سال پیش بازمیگردد.
ایران تا سال 1313 در مناسبات و روابط بینالمللی با نام پرشیا در جهان شناخته میشد با این حال پیش از آن نیز، بنابر اسناد تاریخی، شواهد، قراین، فرهنگ شفاهی، کشفیات باستانشناسی و زبانشناسی میتوان گفت 4 نام برای کشور ایران بهکار رفته است.
ایران از شمال با کشورهای ترکمنستان، جمهوری آذربایجان، و ارمنستان و دریای مازندران، از جنوب با خلیج فارس، و دریای عمان، از غرب با کشورهای عراق و ترکیه و از شرق با پاکستان و افغانستان همسایه است.
ایران یکی از منحصر به فردترین کشورها از لحاظ آب و هوا است به طوری که اختلاف دمای هوا در زمستان بین گرمترین و سردترین نقطه گاهی به بیش از۵۰ درجه میرسد. بهطور کلی ایران در منطقهای قرار گرفته است که از نظر بارندگی در سطح نیمه خشک و خشک قرار دارد.
ویژگیهای طبیعت ایران
ایران هجدهمین کشور جهان از نظر وسعت است و مساحت آن یک میلیون و 648 هزار و 195 کیلومترمربع است.
ایران به دلیل موقعیت خاصش در منطقه اوراسیا از موقعیتی استراتژیک خاصی برخوردار است و همواره به عنوان پل ارتباطی شرق و غرب مورد توجه بودهاست، چنانکه در روزگاران کهن بخش مهمی از جاده مبادلاتی و تاریخی ابریشم از ایران عبور میکردهاست.
ایران همچنین یکی از کشورهای بنیانگذار و تأثیرگذار در سازمان ملل متحد، اوپک و سازمان کنفرانس اسلامی است و به دلیل داشتن منابع فراوان نفت و گاز نقش مهمی در امنیت انرژی بینالمللی و اقتصاد جهانی ایفا میکند. دین اسلام دین رسمی و مذهب شیعه مذهب رسمی ایران است.
سیاست در ایران
نظام حکومتی ایران پس از سقوط نظام سلطنتی، و پیروزی انقلاب مردمی و اسلامی جمهوری اسلامیاست که براساس قانون اساسی زیر نظر ولی فقیه اداره میشود.
در سال 1368 و پس از درگذشت رهبر کبیر انقلاب اسلامی امام خمینی (رحمت الله علیه)، حضرت آیتالله خامنهای ( مد ظلّه العالی ) به انتخاب مجلس خبرگان رهبری مقام ولایت فقیه و رهبری کشور را عهدهدار شدند.
فرماندهی کل قوای نظامی و انتظامی نیز براساس قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران از اختیارات مقام معظم رهبری است.
در کشور ما براساس قاعده تفکیک قوا، سه قوه مقننه، مجریه و قضائیه، به ترتیب عهده قانونگذاری، امور اجرایی و امور قضایی هستند و رئیسجمهور که عهدهدار ریاست قوه مجریه است، برای یک دوره چهار ساله با رأی
مستقیم مردم انتخاب میشود.
در نظام سیاسی ایران هر شخص تنها میتواند دو بار به صورت متوالی عهده دار ریاست جمهوری شود. .
نمایندگان ملت در مجلس شورای اسلامی همچنین حق سؤال و استیضاح هر یک از وزیران کابینه وی را دارند.
در نظام قانونگذاری ایران، شورایی متشکل از شش حقوقدان و شش فقیه مسئولیت بررسی تطبیق قوانین مصوب مجلس با موازین اسلام و قانون اساسی را برعهده دارند، که فقهای شورای به انتخاب رهبری نظام، و حقوقدانان به پیشنهاد رئیس قوه قضائیه و رأی نمایندگان ملت در مجلس شورای اسلامی، به عضویت این شورا در میآیند.
چنانچه مصوبات مجلس به هر دلیل مورد تأیید شورای نگهبان قرار نگیرد، این مصوبات برای تأمین نظر شورا به مجلس بازگردانده میشود، اما در موارد اختلافی میان مجلس و شورای نگهبان نهادی با عنوان مجمع تشخیص مصلحت نظام در قانون اساسی پیش بینی شده که مرکب از اعضای شورای نگهبان و وزیران مرتبط با هر مقوله و نیز جمعی از خبرگان و شخصیتهای برگزیده نظام به انتخاب و انتصاب رهبر انقلاب است و در موراد اختلافی موضوع به این مجمع ارجاع میشود و رأی مجمع تشخیص مصلحت نظام فصلالخطاب است.
همچنین در قانون اساسی شوراهایی برای اداره امور شهرها و روستاها پیشبینی شده و نمایندگان این شوراها با رأی مستقیم مردم برای دورهای چهار ساله انتخاب میشوند و عهدهدار برنامه ریزی امور شهرها و روستاهای خود و انتخاب شهرداران هستند. نخستین دوره شوراهای اسلامی شهر و روستا نیز از سال 1377 در ایران آغاز به کار کرد.
از دیگر نهادهای مهم کشوری در ایران، مجلس خبرگان رهبری است که 86 عضو دارد و عهدهدار تشخیص مصادیق مشخص شده در قانون اساسی و انتخاب رهبر عالی نظام است. نمایندگان مجلس خبرگان نیز با رأی مستقیم مردم به تفکیک منطقه جغرافیایی انتخاب میشوند.
از نظر ویژگیهای دموکراتیک، ایران نمونه قابل توجهی از شرکت مردم در تعیین سرنوشت خود است، به طوری که مردم ایران از فروردین سال 1358 (همهپرسی تغییر رژیم) تا آذرماه 1385(سومین دوره انتخابات شوراها) 27 بار در انتخابات مختلف شرکت کرده و رأی خود را به صندوق رأی ریختهاند.
مردم ایران
جمعیت ایران بر پایه آمار سال 1385 حدود ۷۰ میلیون و ۴۷۲ هزار نفر اعلام شده است.
ایران در سال ۱۳۱۶ ه. ش. از لحاظ تقسیمات کشوری، ابتدا به ده استان و به مرور تا سال ۱۳۸۳ به 30 استان، 362 شهرستان، 918 بخش، 2430 دهستان، 1060 شهرستان با مرکزیت تهران تقسیم شده است.
تعداد شهرهای کشور در 75 به 614 شهر و در سال 85 به 1115 شهر افزایش یافتهاست.
نامهای 30 استان ایران:
آذربایجان شرقى، آذربایجان غربى، اردبیل، اصفهان، ایلام، بوشهر، تهران، چهارمحال و بختیاری، خراسان جنوبى، خراسان رضوى، خراسان شمالى، خوزستان، زنجان، سمنان، سیستان و بلوچستان، فارس، قزوین، قم، کردستان، کرمان، کرمانشاه ، کهکیلویه و بویراحمد، گلستان، گیلان، لرستان، مازندران، مرکزى، هرمزگان، همدان، یزد
میانگین سنی مردم ایران 25.8 سال است. امید به زندگی برای زنان در بدو تولد 72.07 سال و برای مردان 69.12 سال است.
51 درصد از مردم ایران فارس، 24 درصد آذری، هشت درصد گیلک و مازندرانی، هفت درصد کرد، سه درصد عرب، دو درصد لر، دو درصد بلوچ، دو درصد ترکمن و یک درصد بقیه قومیتها هستند. 98 درصد مردم ایران مسلمان و دو درصد جمعیت هم اقلیتهای مذهبی شامل زرتشتی، مسیحی و یهودی هستند. زبان رسمی کشور فارسی است که 77 درصد جمعیت بالای 15 سال کشور میتوانند به این زبان بخوانند و بنویسند.
ارتباطات در ایران
در ایران 21 میلیون و 981 هزار خط تلفن ثابت وجود دارد و 13 میلیون و 659 هزار خط تلفن همراه. رادیو و تلویزیون در ایران دولتی است اما روزنامهها و خبرگزاریهای خصوصی در ایران فعال هستند. ایران 6 هزار و 111 میزبان اینترنتی و 18 میلیون کاربر اینترنت دارد.
مکانهای گردشگری ایران در یک نگاه:
تاریخ معاصر ایران
وقوع انقلاب با شدت گرفتن ناآرامی ها در سال های 1356 و 1357 و تغییر حکومت، فضای اقتصادی ایران نیز دیگرگون شد. انقلابیونی که با تمسک به استقرار عدالت اجتماعی و رفع هر گونه تبعیض، حکومت را در اختیار گرفته بودند، به مصادره و ملی کردن کارخانجات، شرکت ها و دارایی های بخش خصوصی روی آورند. شش ماه پس از انقلاب، ۲۸ بانک خصوصی و صنایع خودروسازی و تولید فلزات اساسی همچون مس، فولاد و آلومینیوم، و دارایی های ۵۱ سرمایه دار صاحب صنعت ایرانی و بستگان درجه اول آنان ملی اعلام شد. اموال ملی شده در اختیار دولت قرار گرفت و اموال مصادره شده از سوی دادگاه های انقلاب در به بنیاد مستضعفان منتقل شد تا مطابق اهداف اولیه انقلاب برای بالا بردن سطح زندگی محرومانی هزینه شود که همراهی آنها سقوط سلطنت را امکان پذیر کرده بود. اقدامات انقلابیون تازه کار، اگر چه شاخص های توزیع درآمد را برای مدتی اندکی بهبود بخشید، اما سرمایه گذاری را به شدت کاهش داد و باعث افزایش نرخ تورم و رکود اقتصادی طولانی مدت شد. تصمیم دولت به کاهش تولید نفت که از محدودیت فنی و کمبود کارشناس در استخراج آن ناشی می شد و دولت نیز برای جلوگیری از وابستگی به درآمدهای نفتی آن را تایید می کرد و اشغال سفارت امریکا که قطع همکاری با شرکت های آمریکایی و انزوای ایران در جهان را در پی داشت، منجر به افزایش کوتاه مدت قیمت نفت (۳۲ دلار) در بازارهای جهانی شد و درآمدهای ایران با وجود کاهش تولید نفت برای مدتی کوتاه افزایش یافت و به بیش از ۲۴ میلیارد دلار رسید. اقدامات دولت انقلابی باعث بهبود موقت در شاخص توزیع درآمد شد اما کاهش سرمایه گذاری و رکود و بیکاری بلند مدت را در پی آورد. جنگ هشت ساله وقوع جنگ که صادرات نفت را با مشکل رو به رو کرده بود باعث شد تا درآمدهای ارزی دولت که پس از انقلاب برای مدتی بهبود یافته بود، به ۱۰ میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار در سال 1360 رسیده بود کاهش یابد و کشور را با کسری موازنه ارزی ۵/۴ میلیارد دلاری رو برو کند. در سال های آغازین دهه 1360، با افزایش دوباره قیمت نفت، اقتصاد متکی به نفت ایران یکی دو سالی رشد مثبت را تجربه کرد و نرخ تورم در سال ۱۳۶۴ به ۴/۶ درصد رسید که پایین ترین نرخ تورم در سال های بعد از انقلاب به حساب می آید. اما طولانی شدن جنگ منجر به ادامه کاهش درآمد سرانه و سرمایه گذاری شد و درآمدهای ارزی دولت در سال ۱۳۶۵ تنها به ۲/۶ میلیارد دلار رسید. کاهش درآمدهای ارزی آن چنان بودجه کشور را تحت تاثیر قرار داد که در سال پایانی جنگ کسری بودجه به نیمی از کل بودجه می رسید و و تورم به ۲۹ درصد و نرخ بیکاری به ۸/۱۵ درصد رسیده بود. در پایان جنگ کسری بودجه به بیش از نیمی از حجم کل آن می رسید و نرخ تورم به 29 درصد رسیده بود.
برخی اطلاعات خواندنی درباره ایران:
|
- ایران مهد یکی از قدیمی ترین تمدن های مهم و مداوم وپایدار جهان است
- جمعیت ایران ازفارس ها (۵۱ درصد)، آذری ها (۲۴ درصد)، گیلک ها ومازندرانی ها (۸ درصد) ، کرد ها (۷ درصد)، عرب ها(۳درصد)، بلوچ ها (۲درصد)، لرها (۲درصد )، ترکمن ها (۲درصد )، لک ها، قشقایی ها، ارمنی ها، یهودیان ایرانی، گرجی ها، آشوری ها، قفقازی ها ،تات ها ، ماندارین ها، کولی ها، برهمن ها، هزاره ها، قزاق ها وسایرین ( یک در صد ) تشکیل شده است.
- سه چهارم ایرانیان بیش از ۱۵ سال، می توانند بخوانند و بنویسند.
- ایران از نظر دارا بودن منابع نفت و گاز طبیعی دومین کشور جهان و دومین صادر کننده بزرگ نفت اوپک است.
- دومین کالای صادراتی بزرگ ایران فرش است .
- نرخ بیکاری در ایران حدود ۱۲ درصد است .
|
بخش اداری
سطح نخست تقسیمات کشوری درایران استان ها هستند. هراستان به چند شهرستان وهرشهرستان به چند شهرو بخش تقسیم شده است. درهر بخش معمولاً چند شهرو تعداد زیادی روستا وجود دارد.
|
اطلاعات جمعیتی ایران
|
جمعیت ایران در نیمه دوم قرن بیستم به شدت افزایش یافت . اگرچه در سال های اخیر نسبت تولد در ایران به حد چشمگیری کاهش یافته است. بررسی ها نشان می دهد کندی نسبت رشد جمعیت ایران تا سال ۲۰۵۰ که در بالای ۹۰ میلیون نفر تثبیت می شود ، ادامه خواهد یافت. سن بیش از نیمی از جمعیت ایران زیر ۲۴ سال ، یک چهارم آنان ۱۵ ساله یا کمتراست. ایران از لحاظ قومی و زبانی متنوع است و گروه های قومی گوناگون در بعضی از شهرهای آن ، مانند تهران ، در کنار هم زندگی می کنند.
تولید ناخالص ملی کشور ۷/۸ در صد در ۲۰۰۷ رشد کرد اما در ۲۰۰۹ به نیم درصد کاهش یافت و پیش بینی می شود در ۲۰۱۰ به۲/۹ در صد افزایش یابد . نرخ بیکاری با ۸/۸ درصد برای مردان و ۱۵/۴ درصد برای زنان ، که نرخ فعالیت اقتصادی آنان (مشارکت درنیروی کار) همواره اندک است ( ۱۶/۶ درصد در مقابل ۶۳/۹درصد برای مردان در سال ۲۰۰۹ ) همچنان زیاد است . سطوح فقر در حال کاهش است : دو درصد جمعیت کشورزیرخط فقر (یک دلار در روز) زندگی می کنند.
در سال ۲۰۰۶ نسبت بیکاری جمعیت از نظر اقتصادی فعال در سنین بین ۱۵ تا ۲۴ ساله به۲۲/۱درصد رسید . توزیع نسبی جمعیت از نظر اقتصادی فعال درسه بخش عمده اقتصادی به شرح زیر است : ۲۰/۸ درصد کشاورزی ، ۳۱/۸ درصد صنعت و ۴۷/۴ درصد خدمات.
|
همسایه های ایران:
جمهوری اسلامی ایران در یک نگاه
مساحت
|
یک میلیون و 648 هزار و 195 کیلومترمربع
|
جمعیت
|
۷۰میلیون و ۴۷۲ هزار نفر
|
پایتخت
|
تهران
|
واحد پول
|
ریال
|
دامنه اینترنتی
|
ir.
|
پیششماره
|
98+
|
|